Elazığ'da Üzümler Yerde Kaldı: Çiftçiler Perişan

Elazığ'da şaraplık üzümlerin hasadı başlamışken, çiftçiler kötü bir sürprizle karşılaştı. Firmaların kota dolumunu gerekçe göstererek Kuzova bölgesindeki yüzlerce çiftçinin üzümlerini almaktan vazgeçmesi, üreticileri büyük bir mağduriyetle karşı karşıya bıraktı.

Türkiye'de her yıl üretilen yaklaşık 3 milyon 600 bin ton üzümün, yaklaşık 80 bin tonunu üreten Elazığlı üreticiler, bu yıl bağ bozumuna krizle başladı. Geçen yıl 25 olan taban fiyatın bu yıl 35'e yükselmesine rağmen girdi maliyetlerinin artması ile birlikte masrafını karşılayamayacak olan üzüm üreticisinin ürünü ortada kaldı.

SÖZCÜ GAZETESİNDEN EVREN DEMİRDAŞ İMZALI HABER

Sözcü Gazetesinden Evren Demirdaş imzalı habere göre 15 gündür devam eden üzüm alımları firmaların kotalarını durdurmasıyla birçok üreticinin üzümü yerde kaldı. Üreticileri üzümün yerde kalmaması için 35 olan taban fiyatını 25'e kadar düşürmeyi kabul etti. Ancak firmalar halen üreticilerin üzümlerini almadı. Sürecin uzaması durumunda tonlarca üzümün çürüme tehlikesiyle karşı karşıya...

KOTA SORUNU VE ALIM DURDURMALARI

Elazığ Üzüm Üreticileri Birliği Başkanı Cengiz Öz, firmaların kota dolduğu gerekçesiyle alımları durdurduğunu açıkladı. Üreticiler, 35 TL olan taban fiyatını 25 TL'ye düşürmeyi kabul etse de, firmalar hala alım yapmıyor. Bu durum, tonlarca üzümün çürüme tehlikesiyle karşı karşıya kalmasına neden oluyor.
Türkiye'deki Kriz Çiftçileri Vuruyor

Elazığ'da bin ton üzümün yerde kaldığını belirten Öz, “Bu yıl tamamen zarar ediyoruz. Türkiye'de bir kriz var ve bu krizin bedelini çiftçiler ödüyor” diyerek durumun ciddiyetine dikkat çekti.

“FABRİKA KOTA DOLDUĞU GEREKÇESİYLE ÜZÜM ALMAKTAN VAZGEÇTİ”

Fabrikaların üzüm almaktan vazgeçmesi sonrasında Elazığ'da tonlarca üzümün yerde kaldığını Elazığ Üzüm Üreticileri Birliği Başkanı Cengiz Öz, şöyle konuştu:
-Kuzova diye tabir ettiğimiz Karaçavuş, Kepektaş, Sün köyü diye adlandırdığımız yerdeyiz. Şuanda bulunduğumuz konum 1400 rakımlı Kepektaş köyü.
-Gerçek Öküzgözü bu bölgede yetişmekte. Ancak bu bölgenin yüksekliğinden dolayı biraz geç yetişmekte ama bu da Öküzgözünün olgunlaşmasıyla alakalı bir durum.

-Bu bölgedeki üretici yıllarıdır buradaki fabrikanın arkasında dimdik durmuş, ürününü hep bu firmaya vermiş diğer firmalarda zaman zaman bu bölgedeki üzümleri tercih etmişlerdir. Burada üretici bahardan beri birçok masraf ederek üzüm üretmeye çalışıyor.

-Çoğu zaman üreticilerimiz gençleri zorla çalıştırıyor, 70-80 yaşında olan üreticilerimiz burada bütün emeklerini 5,7,10 dönüm bağlarını çocuklarına paylaştırmışlar.
-Ancak yine bu insanlarımız burada emek veriyor çocuklarını zorla teşvik ederek üretime devam etmek istiyorlar. Bütün sanayiciler diyor ki ‘sürdürülebilir olsun' ama nasıl sürdüreceğiz?

-Bize fabrika 2 kamyon üzüm alabileceklerini söylediler ‘tamam' dedik, kasa gönderdik fakat 1 buçuk kamyon buradan üzüm gitti sonrasında ise kota dolduğu gerekçesiyle üzüm üreticilerinin üzümlerine almaktan vazgeçtiler. Üreticiye ‘üzümü bağdan kesmeyin' diyorsun ama üretici umut bağlamış ‘kasa gelmiş ben üzümü keseyim' diyor.

-Üretici üzümü kesti kasaya koydu ama alan yok ve şuanda tonlarca üzüm bağda duruyor. Fabrikalar ‘son kamyon' diyerek bütün alımları durdurdu, bütün ısrarlarımıza rağmen ürün gitmiyor.

-Firmalar, üreticiye, ‘şeker seviyesi tutmayan üzümleri 35 TL'den değil 25 TL'den alacağız' dediler.
-Bizde üreticiye durumu anlattık üretici bu duruma bozulmasına rağmen üzümün yerde kalmaması için 25 TL'yi kabul etti. Şimdi ‘25 TL'ye de alamıyoruz tonajımız doldu' deyip üzümleri yerde bıraktılar.

“TÜRKİYE'DE BİR KRİZ VAR BU KRİZİN BEDELİNİ ÇİFTÇİ ÖDÜYOR”

Böyle bir sorunla karşılaşacaklarını ilkbahar ayında öngördüklerini belirten Öz şu ifadeleri kullandı:
-Şuanda Elazığ genelinde bin ton üzüm yerde, bin ton coğrafi işaretli üzümün padişahı öküzgözü üzüm yerde.
-Üretici biraz daha bekleyecek bu ürün burada çürüyecek daha sonrada bir yıllık emeğini toprağa gömecek. Burada başka ekip biçecek bir şey yok. Burada yaşamanın tek bir amacı var oda üzüm ancak üzümü de yere dökeceğiz. Baharda muhtemelen bağlara bakmayacak çünkü bütün gücünü kullanarak bağını bakım yapıyor, ilaçlıyor.

-Buradaki üzümler sofralık olarak kullanılacak tertemiz üzümler ama sofralıkta da alıcı yok. Türkiye'de bir kriz var ama bu krizin bedelini nedense hep biz yani çiftçi ödüyor. Bu kadar ağır bedeli biz neden ödeyelim?

-Bu yıl tamamen zarar ediyoruz hiçbir şeyimiz kalmıyor. Biz bu üzümü ne yapacağız, nereye atacağız?

-Şuanda Elazığ içler acısı bir durumda coğrafi işaretli öküzgözü can çekişiyor. 148 tondan 70 bin tona bu yıl ise 60 bin tona düştü.
-Gelecek yıl içinde bütün sanayi kuruluşlarına şunu söyleyeyim; fabrikalarına alacak ürün bulamayacaklar bu gelecek yıl gerçekleşmeyebilir ama önümüzdeki birkaç yıl içerisinde Elazığ'da üzüm üretimi tıpkı Kilis'te olduğu gibi ve Türkiye'nin diğer bölgelerinde olduğu gibi üzüm üretimi bitecek.
-Elazığ'da mevcut fabrikamız kapanıyor. ‘Bu fabrika cumhuriyetin kuruluşudur kapanmasın' dedik ama bu fabrikanın kapanma sürecinin daha birinci yılında üreticinin ürünü yerde kalmaya başladı bunun ileri ki yıllarda neler olacağını tahmin bile edemiyoruz.
-2 bin çiftçinin ekmek yediği, çocuklarını geçindirdiği üzüm üretimi Elazığ'da ne yazık ki yok olacak.

ÇİFTÇİLER UMUTSUZ: GELECEK TEHLİKEDE

Üreticiler, yıllardır bu fabrikaların arkasında durarak emek harcadıkları üzümlerinin şimdi yere düşmesinin üzüntüsünü yaşıyor. 80 yaşındaki üretici Muharrem Şahin, "50 senedir verdiğimiz üzümler bu sene hep yerde kaldı" diyerek durumu özetliyor.