Kira sorununa Çözüm Ev Arkadaşlığı

Kira sorununa Çözüm ‘Ev Arkadaşlığı'

Kira krizi, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın konut sahiplerine "insaf" diye seslenmesiyle yeniden gündem oldu. 2 bin 500 lira olan kirasının 7 bin 500 liraya çıkarıldığını ifade eden” bir vatandaş ile diyalogunu anlatan Cumhurbaşkanı Erdoğan, konut sahibine, “Sende vicdan var mı diye sormak durumundayım” sözleriyle seslendi. Aynı zamanda, fahiş fiyat balonunu söndürecek önlemleri uygulamaya başladıklarını söyledi.

Birgün'den Havva Gümüşkaya'nın haberine göre, son dönemlerde uygulanan politikalar sonucunda ev fiyatları ve kiralar katlandı. TÜİK verilerine göre, Türkiye genelinde ortalama konut kiraları ise son bir senede yüzde 101 oranında, son iki yılda yüzde 183 oranında, son 5 senede ise yüzde 288 oranında arttı. Fakat gerçek kira zamları bunun çok daha üzerinde oldu. Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi'nin (BETAM) sahibinden.com verileri ile gerçekleştirdiği hesaplamaya göre Eylül 2021 ile Temmuz 2023 yılları arasında ortalama kiralık konut metrekare fiyatı yüzde 472 arttı.
Artan kiralara karşılık hükümetten kiracıları korumak adına bir adım atıldı. Bu kapsamda, konut kiralarına yapılacak artışın yüzde 25 ile sınırlandırıldı. Fakat bu adımın hiçbir etkisi olmadı. Kira artışları bu sınırın çok üzerinde gerçekleşti. Kiracılar konut sahibiyle mahkemelik oldu. Bu nedenle, uzlaştırmacı kapılarını aşındırdı.

PAYLAŞIMLI KONUT ARTTI

Adeta kaderine terk edilen milyonlarca kiracı, artan kira fiyatlarına karşı kendi baş etme yöntemlerini geliştirdi. Bunlardan en yaygın olanı ise ‘ev arkadaşlığı' oldu. Artık yalnızca öğrenciler değil, çalışanlar da artan konut giderleri nedeniyle ev arkadaşı arıyor. Kiralık oda arkadaşı, ev arkadaşı, paylaşımlı konut ilanları son zamanlarda emlak piyasasında görülmeye başladı.

YALOVA İLK SIRADA

Bu durum popüler ilan sitelerinde paylaşılan ‘ev arkadaşı arıyorum' ilanlarının yanında TÜİK verilerinde de görülmeye başlandı. Aralarında eş, anne-çocuk ya da baba-çocuk ilişkisi olmayanları kapsayan, yani çekirdek aile olmayan birden fazla kişinin ikamet ettiği evlerin sayısında artış yaşandı. Bu konutların oranı 2013'de yüzde 2,1 iken 2022'de yüzde 3,3'e tırmandı. Toplam hane tiplerinde küçük bir oran olarak görünse de 2013 yılında 435 bin 117 adet olan çekirdek aile olmadan birden fazla kişiden oluşan hanelerin sayısı geçen yıl 849 bin 466'e ulaştı. 10 senede bu hanelerdeki artışın oranı yüzde 95,2 olarak gerçekleşti. Paylaşımlı konutların toplam hane sayısına oranının en yüksek olduğu kentler ise Yalova, Antalya ve bunun yanı sıra, İstanbul oldu.

YOKSULLUK DA YÜKSEK

TÜİK araştırmasında hane tipine göre yoksulluk oranı da bulunuyor. 2011'de başlayan araştırmada çekirdek aile olmadan beraber yaşayan hane halklarında yoksulluk oranının da arttığı belirtildi. 2011'de yüzde 9,1 olan yoksulluk oranı aradan geçen 11 senede yüzde 15,5'e yükseldi.