AVRUPA NASIL ZENGİN OLDU?
Hüsamettin Gül
İSLAM ÜLKELERİ NİÇİN GERİ KALDI
Avrupa ülkeleri nasıl bu zenginliğe erişti, İslam ülkeleri niçin geri kaldı hep tartışma konusu olmuştur. Bu konuyu biraz irdeliyelim.
Avrupa’nın zenginliği, tarihi, coğrafi, kültürel, siyasi ve ekonomik birçok faktörün sonucudur. Ancak genel olarak, Avrupa’nın zenginliğinin bazı önemli nedenleri şunlardır.
Avrupa, Endüstri Devrimi’ne ev sahipliği yapan ilk kıta oldu. Bu devrim, 18. ve 19. yüzyıllarda Avrupa’da üretim, ticaret, ulaşım, iletişim ve yaşam standartlarında büyük bir artış sağladı. Endüstri Devrimi, Avrupa ülkelerinin diğer kıtalardaki toprakları kolonileştirmesine ve onların kaynaklarını sömürmesine de olanak verdi. Avrupa’nın zenginliğinin en önemli sebepleri arasında farklı kıtalardaki ülkelerin zenginliklerini sömürmesi bunu halen daha devam ettirmesi aslında en önemli nedendir.
Avrupa, Rönesans ve Reform gibi kültürel ve entelektüel hareketlere de sahne oldu. Bu hareketler, Avrupa’da sanat, bilim, felsefe, din, eğitim ve insan hakları alanlarında büyük gelişmeler getirdi. Rönesans ve Reform, Avrupa’nın dünyaya açılmasına, yeni fikirler ve teknolojiler edinmesine ve küresel etkisini artırmasına da katkıda bulundu.
Avrupa, Avrupa Birliği gibi bölgesel işbirliği ve entegrasyon projelerini başarıyla uyguladı. Avrupa Birliği, Avrupa ülkeleri arasında ortak bir pazar, para birimi, politika ve hukuk sistemi oluşturdu. Bu da Avrupa’nın ekonomik, siyasi ve sosyal istikrarını, rekabet gücünü ve refahını artırdı. Avrupa Birliği, günümüzde dünyanın en büyük ekonomik bloğu ve en önemli ticaret ortağı durumuna erişti.
Bu nedenler, Avrupa’nın zenginliğinin sadece bir kısmını oluşturmaktadır. Avrupa’nın zenginliği, aynı zamanda her ülkenin kendi tarihi, coğrafi, kültürel, siyasi ve ekonomik özellikleriyle de ilgilidir.
İslam ülkeleri niçin geri kaldı.
Bu soruya da kısaca değinelim.
Aslında bu sorunun kesin bir cevabı yoktur. İslam ülkeleri, tarihte birçok istila, sömürü ve baskıya maruz kalmıştır. Bu da onların ekonomik, siyasi ve kültürel gelişimlerini engellemiştir. Bazıları İslam ülkelerinin, din ve devlet işlerini iyi uygulamakta zorlandığını Bu da onların demokratikleşme, insan hakları ve hukukun üstünlüğü gibi değerleri benimsemelerini zorlaştırmıştır iddiasını daima öne sürmüşlerdir. Fakat ben bu iddiayı pek inandırıcı bulmuyorum
İslam ülkeleri, bilim ve teknoloji alanında yeterli yatırım ve araştırma yapmamıştır. Bu da onların küresel rekabet gücünü ve yenilikçiliğini azaltmıştır
İslam ülkeleri, İslam dinini yanlış yorumlayarak kadınların eğitim, istihdam ve siyasete katılım gibi alanlarda eşit haklara sahip olmasını sağlayamamıştır. Bu da onların insan kaynağının yarısını verimsiz kullanmasına yol açmıştır.
İslam ülkeleri, gelir dağılımı, yolsuzluk, rüşvet, nepotizm gibi sorunlarla mücadele edememiştir. Bu da onların sosyal adalet, refah ve istikrarını bozmuştur.
Bu sebepler, İslam ülkelerinin geri kalmasının nedenleri olarak sıkça ileri sürülmektedir. Fakat bu sebeplerin hepsi İslam dininin kendisiyle ilgili değil, daha çok tarihsel, siyasi, ekonomik ve kültürel faktörlerle ilgilidir.
Bu yüzden, İslam ülkelerinin geri kalmasının tek nedeni İslam dini değildir. Aksine, İslam dini, uygun şekilde anlaşılıp uygulanırsa, İslam ülkelerinin gelişmesine katkı sağlayabilir.
